Hãng xe Nhật mất vị thế: sự trỗi dậy của các thương hiệu Trung Quốc

Những ngày tháng thống trị ngành công nghiệp ô tô tại châu Á của các hãng xe Nhật Bản như Toyota, Honda, và Nissan đang dần trở thành quá khứ.

Sự cạnh tranh khốc liệt từ các hãng xe Trung Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực xe điện (EV), đang khiến các thương hiệu Nhật đối mặt với nguy cơ đánh mất thị phần một cách nghiêm trọng, ngay tại các thị trường vốn được xem là thành trì của họ.

Sự suy giảm thị phần đáng báo động Tại Trung Quốc, thị trường ô tô lớn nhất thế giới, các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đang gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với xe điện giá rẻ, hiệu suất cao từ các thương hiệu nội địa.

Theo số liệu từ Bloomberg, thị phần của các hãng xe Nhật tại đây đã sụt giảm liên tục từ năm 2019. Đặc biệt, cả sáu nhà sản xuất ô tô lớn của Nhật Bản đều chứng kiến mức giảm thị phần đáng kể trong giai đoạn này.

Không chỉ dừng lại ở Trung Quốc, làn sóng xe điện từ Trung Quốc cũng đang xâm nhập mạnh mẽ vào Đông Nam Á.

Tại Thái Lan và Singapore, thị phần của các thương hiệu Nhật Bản đã giảm từ hơn 50% vào năm 2019 xuống còn 35% hiện nay.

Ở Indonesia, sự hiện diện của các thương hiệu như Nissan đã suy yếu nghiêm trọng, trong khi các hãng xe Trung Quốc như BYD đang nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường. Một trong những nguyên nhân chính khiến các hãng xe Nhật đánh mất vị thế là sự chậm trễ trong chuyển đổi sang xe điện.

Khi các hãng xe Trung Quốc đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ pin và phần mềm thông minh, xe điện của họ trở nên hấp dẫn hơn nhờ giá thành hợp lý và nhiều tính năng hiện đại. Động lực của các hãng xe Nhật, vốn từng tập trung vào công nghệ hybrid, giờ đây không còn đủ để theo kịp cuộc chơi.

Trong khi Toyota vẫn đang dẫn đầu ở một số phân khúc như xe bán tải, các dòng sản phẩm khác của họ và các hãng xe đồng hương không có nhiều đổi mới nổi bật để cạnh tranh. Nỗ lực chống trả của các thương hiệu Nhật Bản Trước sức ép từ các đối thủ Trung Quốc, các hãng xe Nhật Bản đang tích cực tái cấu trúc chiến lược của mình.

Toyota đã công bố động cơ đốt trong trung hòa carbon và nền tảng phần mềm mới nhằm cải thiện các dòng xe hybrid của mình. Honda, Nissan, và Mitsubishi cũng hợp tác phát triển cơ sở hạ tầng xe điện và phần mềm để tăng sức cạnh tranh.

Ở Bắc Mỹ, chiến lược này đang phần nào phát huy hiệu quả khi sự phổ biến của xe hybrid tăng trở lại.

Tuy nhiên, tại Trung Quốc, nơi xe điện đang là xu hướng, các hãng xe Nhật đang ngày càng tụt lại phía sau. Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc không chỉ tấn công vào châu Á mà còn tìm cách mở rộng sang các thị trường lớn như châu Âu và Trung Đông.

Với lợi thế về chuỗi cung ứng và công nghệ pin giá rẻ, họ ngày càng tạo được sức ép lớn hơn lên các đối thủ.

Trong khi đó, sản lượng toàn cầu của Nhật Bản đã giảm từ 21,6% vào năm 1998 xuống chỉ còn 11,4% vào năm 2023. Điều này đặt ra bài toán khó cho các hãng xe Nhật trong việc lấy lại vị thế vốn có, đặc biệt khi các thương hiệu Trung Quốc tiếp tục chứng tỏ sự năng động và đổi mới không ngừng.

Nếu không thể bắt kịp xu hướng xe điện và công nghệ hiện đại, các hãng xe Nhật Bản có thể đánh mất nhiều hơn cả thị phần tại châu Á – điều từng được xem là bất khả thi chỉ vài năm trước.