Thái Lan đối mặt với thách thức kinh tế từ hàng nhập khẩu Trung Quốc

Nền kinh tế Thái Lan đang đối mặt với nhiều thách thức khi làn sóng hàng giá rẻ từ Trung Quốc làm đảo lộn lĩnh vực sản xuất, vốn đóng góp gần 1/4 tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Sự cạnh tranh khốc liệt này đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các nhà sản xuất trong nước và làm suy yếu nền kinh tế 500 tỷ USD của quốc gia Đông Nam Á này.

Tình hình hiện tại và những con số đáng lo ngại

Nhà sản xuất ô tô Nhật Bản, Suzuki Motor, đã tuyên bố đóng cửa nhà máy sản xuất 60.000 xe/năm tại Thái Lan. Năm ngoái, đất nước này đã chứng kiến sự đóng cửa của 2.000 nhà máy. Tình trạng nhập khẩu hàng giá rẻ từ Trung Quốc, cộng với giá năng lượng tăng cao và lực lượng lao động già đi, đã khiến ngành công nghiệp sản xuất của Thái Lan suy thoái với công suất giảm 60%.

Thủ tướng Srettha Thavisin, người nắm quyền vào năm ngoái, đang phải đối mặt với khó khăn trong việc thực hiện lời hứa với cử tri về tăng trưởng GDP trung bình hàng năm 5% trong nhiệm kỳ 4 năm, tăng từ mức 1,73% trong thập kỷ qua.

Suzuki Motor đã tuyên bố đóng cửa nhà máy sản xuất 60.000 xe/năm tại Thái Lan

Ảnh hưởng đến sản xuất và việc làm

Supavud Saicheua, Chủ tịch Hội đồng Phát triển Kinh tế và Xã hội Quốc gia Thái Lan, cho biết: “Người Trung Quốc hiện đang xuất khẩu hàng hóa ồ ạt vào Thái Lan. Hàng nhập khẩu giá rẻ đó thực sự gây bất ổn cho quốc gia này.” Điều này đã khiến tỷ suất lợi nhuận giảm, động lực mở rộng sản xuất mất dần và dẫn đến việc nhiều nhà máy phải đóng cửa. Từ tháng 7/2023 đến tháng 6/2024, số nhà máy đóng cửa tăng 40% so với cùng kỳ năm trước, và tình trạng mất việc làm đã tăng 80%, với hơn 51.500 công nhân thất nghiệp.

Phản ứng và biện pháp của chính phủ

Nava Chantanasurakon, Phó Chủ tịch Liên đoàn Công nghiệp Thái Lan, cho biết tập đoàn của ông đã yêu cầu chính phủ xem xét các biện pháp ngăn chặn trốn thuế trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ-Trung và các rào cản cao đối với một số hàng hóa Trung Quốc ở các khu vực khác.

Để đối phó với tình hình, từ tháng 7, Thái Lan sẽ thu thuế giá trị gia tăng 7% đối với hàng nhập khẩu giá rẻ có giá dưới 1.500 baht Thái (41 USD), chủ yếu từ Trung Quốc. Tuy nhiên, các nhà sản xuất nhỏ vẫn đang vật lộn với sự gia tăng chi phí sản xuất do giá năng lượng tăng cao và mức lương tương đối cao.

Bối cảnh kinh tế và tương lai

Thái Lan từng là "anh hào" kinh tế của khu vực, đạt đỉnh cao trong những năm đầu thập niên 2000. Tuy nhiên, sau hàng loạt biến cố chính trị và tác động của đại dịch COVID-19, nền kinh tế này đã gặp nhiều khó khăn. Sự thay đổi chuỗi cung ứng toàn cầu cũng tác động lớn đến Thái Lan. 

Bài học từ Thái Lan cho thấy rõ ràng, quốc gia này không thể ngăn chặn làn sóng hàng giá rẻ từ Trung Quốc. Mặt khác, Trung Quốc đã trở thành nhà đầu tư lớn nhất của Thái Lan, chiếm 72% vào năm ngoái. Thái Lan đứng cuối cùng trong danh sách dòng vốn FDI đổ vào ASEAN năm 2023, với 2,96 tỷ USD.

Thái Lan đang đặt mục tiêu thu hút các doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) và xe điện, với sự chú trọng phát triển Hành lang Kinh tế phía Đông (EEC), nơi thu hút phần lớn số hồ sơ đăng ký đầu tư trong năm 2023 tính theo giá trị.